Processing math: 100%


МУБИС-ийн олимпиад 2019, 9-р анги

МУБИС-ийн декануудын нэрэмжит олимпиад 2019, 9-р анги   

Бодлогын тоо: 4    Хугацаа: 180 мин


1. 111201722220185 тооны бүхэл хэсгийн цифрүүдийн нийлбэрийг ол.

Заавар Бодолт
Заавар. 111n1222n5 тоо ямар тооны квадрат болох вэ?

n=1 үед 25=52, n=2 үед 1225=352, n=3 үед 112225=3352 болохыг шалгахад төвөггүй. Эндээс 111201722220185=333201752 гэсэн таамаглал дэвшүүлж болохоор байна.

Бодолт. 111n1222n5=333n152 гэж баталъя. Нэг талаас 111n1222n5=10n11910n+1+210n1910+5=102n10n+19+210n+1209+459=19(102n+10n+1+25) Нөгөө талаас 333n152=(333n110+5)2=(333n110)2+2333n1105+25=(10n11310)2+10n113102+25=(10n11310)2+10n113102+25=(10n10)29+310n+13009+2259=19(102n210n+1+100+310n+1300+225)=19(102n+10n+1+25) тул 111201722220185=33320175 тул цифрүүдийн нийлбэр нь 32017+5=6056 байна.


2. x, y, z нь xy+z+yz+x+zx+y=1 нөхцөлийг хангадаг бол x2y+z+y2z+x+z2x+y илэрхийллийн авч болох утгуудыг ол.

Заавар Бодолт
Заавар. x2y+z+y2z+x+z2x+y=0 болохыг батал.

Бодолт. Илэрх.=x2y+z+y2z+x+z2x+y=x2y+z+x+y2z+x+y+z2x+y+z(x+y+z)=x(x+y+z)y+z+y(x+y+z)z+x+z(x+y+z)x+y(x+y+z)=(x+y+z)(xy+z+yz+x+zx+y1)=(x+y+z)0=0


3. 1,2,3,,2018,2019 тоонууд дундаас аль ч хоёр тооных нь зөрөө 4, 5 эсвэл 9-тэй тэнцүү биш байх ялгаатай 624 тоог сонгож авав. Сонгогдсон тоонуудын нэг нь 1016 гэдгийг батал.


4. ABC хурц өнцөгт гурвалжин ω тойрогт багтана. ω тойргийн B, C цэгүүдэд татсан шүргэгчүүд P цэгт огтлолцоно. P цэгээс AB ба AC талуудад татсан перпендикулярын сууриуд харгалзан D, E бол BC талын дундаж цэг нь ADE гурвалжны өндрүүдийн огтлолцолын цэг (орто төв) болно гэж батал.

Заавар Бодолт
Заавар. D цэг ба BC талын дундаж цэгийг дайруулж татсан шулуун AC-д перпендикуляр гэж батал.

Бодолт. Q нь BC талын дундаж цэг ба DQAC=D, EQAB=C гэе. P цэгээс татсан шүргэгчүүд тул PB=PC байна. Иймд BPC нь адил хажуут гурвалжин тул BC талын дундаж Q нь BPC гурвалжны P оройгоос татсан өндрийн суурь болно. PQB=PDB=90 тул BQPD дөрвөн өнцөгт тойрогт багтана. Иймд BPD=BQD=CQD байна. Нөгөө талаас AB нумд тулсан ACB нь B цэгт татсан шүргэгчээр үүсэх PBD өнцөгтэй тэнцүү тул PBDCDQ болно. Иймд QDE=BDE=90 болов. Иймд DD нь AED гурвалжны өндөр болов. Яг адилаар EC нь өндөр болох ба эдгээр дээр Q цэг орших тул Q цэг AED гурвалжны орто центр болж батлах зүйл батлагдав.